КЕЙІНГІ ОРТА ҒАСЫРЛАРДАҒЫ ОЙРАТТАР МЕН ҚАЗАҚ ЖҮЗДЕРІНІҢ ЭТНОСАЯСИ БІРЛЕСТІКТЕРІ

Аннотация

Көшпелі қазақ және ойрат халықтарының қарым-қатынасының тарихы көптеген ғасырлардан бастау алады. Екі ғасырдан астам уақыт ішінде (XV–XVII ғғ.) қазақ және ойрат халықтарының тағдырлары бір-бірімен тығыз байланысты болды. Олардың өзара қарым-қатынасы Орталық Азия халықтарының тарихи оқиғаларының барысына үлкен әсер етті. Ойраттар XIV ғасырдың аяғында жалпы моңғол хандарына бағынбай, тәуелсіз болып және қазіргі батыс Моңғолия, Оңтүстік Сібір және Жоңғария аумағына қоныстанды. XV ғасырдың ортасында көшпелі Дешті-Қыпшақ рулары Әбілқайыр ханның билігінен шығып, өз мемлекетін құрды. Осы кезеңнен бастап қазақтар мен ойраттар бір-бірімен көршілес болады. Осы екі көрші халықтың қоғамдық-саяси құрылымында ұқсастықтар байқалады. Мақала жазудың мақсаты қазақ және ойрат халықтарының қоғамдық-саяси ұйымын салыстыру және кейінгі Орта ғасырлардағы мемлекеттердің саяси құрылымдарының ұқсастықтарын көрсету болып табылады. Жұмыста ойраттар мен қазақтарға тән көшпелі өмірдің бірегей әлеуметтік-экономикалық жағдайларымен шартталған қазақтар мен ойраттардың саяси ұйымының ерекшеліктері анықталды. Кейінгі орта ғасырларда қазақ және ойрат қоғамдастықтары бірнеше этносаяси бірлестіктердің одақтары болды.