«ҒЫЛЫМ ОРДАСЫ» МУЗЕЙЛЕРІ АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМИ-МӘДЕНИ ЖӘНЕ БІЛІМ БЕРУ ОРТАЛЫҒЫ РЕТІНДЕ

Аннотация

Мақалада музей жәдігерлері мен музей коллекцияларын сақтау, зерделеу және көпшілікке таныстырумен айналысатын «Ғылым ордасы» республикалық мемлекеттік кәсіпорнының музейлерінің рөлі ашылып, Қазақстан халқының бай ғылыми, тарихи, мәдени және табиғи мұрасын кеңінен насихаттауды қамтамасыз етіп келеді. Ғылым ордасының музейлері елімізде жүйелі түрде ғылыми-зерттеу, білім беру және мәдени ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізетін мекемелердің бірі. Қазақстандағы музейтану жүйесінде Ғылым ордасы музейлері ерекше орын алады. Музей қорларында шоғырланған кейбір бірегей экспонаттар мен жәдігерлер республикада баламасы жоқ және бір данада қойылған. «Ғылым ордасы» РМК музейлерінің бірегей жәдігерлері мен экспонаттары әлемнің 20-дан астам елінде көрмелерге қатысып, көпшілікке ұсынылған. Мақалада Қазақстанның табиғатының, тарихы мен мәдениетінің жұмбақ және бірегей жәдігерлерін сақтайтын еліміздің ғылыми, білім және мәдени орталықтары ретінде сәулет ескерткішінде орналасқан музейлердің қалыптасу кезеңдері қарастырылған. «Ғылым ордасы» РМК музейлерінде сақталған сирек жәдігерлерге сипаттама берілген. Музейлердің экспонаттары мен экспозициялары халықтың бай тарихи-мәдени мұрасын сақтайды және танымал етеді. Ұлттың ғасырлар бойы жинақталған рухани және материалдық байлығы мен мұрасы сақталып, толықтырылып келер ұрпаққа аманат болып қалуы қажет. Бүгінгі күн ертең тарих болады, ал біздің есімізде болашақта бұл күн қандай іс-шараларға толы болатынына байланысты. Алматы – еліміздің ғылыми, мәдени және білім орталығы, ал Ғылым ордасының музейлері қаланың биік мәртебесіне сай келеді. Олар үлкен тәрбиелік қызмет атқара отырып, жас ұрпақты тәрбиелеуде орасан зор рөл атқаруда.

Материалдар мен зерттеу әдістері. Мақаланы жазу үшін дереккөз ретінде музей ісі, Қазақстанның материалдық және рухани тарихы туралы ғылыми материалдар, сондай-ақ еліміздің мәдени, табиғи және ғылыми мұрасын зерттеуге қатысты тарихи деректер пайдаланылды.

Зерттеу шеңберінде таңдалған бастапқы базаны зерттеуде қолданылатын дәстүрлі әдістер қолданылды. Бұл негізінен контекстік, қажетті мәліметтерді, зерттеу пәнінің сипаттамалық тізбесін жинау мен талдауға негізделген сипаттамалық-баяндау әдістері.

Қазіргі кезеңдегі музейлер даму бағыттарын зерттеу олардың мәдени, әлеуметтік қатыстылығы мен маңызы бойынша ұқсастықтар мен айырмашылықтарды анықтау арқылы жүзеге асырылады. Зерттеу сонымен қатар тарихи фактілерді беру тәсілі мен стилі ретінде салыстырмалы тарихи-типологиялық әдістерді қолдану негізінде жүргізілді.