МИРЗА ҚАДИМ ИРАВАНИ: ӨТКЕН МЕН БОЛАШАҚ АРАСЫНДА

Аннотация

Аңдатпа. Мақалада Әзірбайжан суретшісі Мирза Кадим Ираванидің (1825-1875) өмірі мен шығармашылық қызметінің кезеңдері қарастырылады. Оның ХІХ ғасырдың ортасында Иравандағы Сардар сарайын қайта қалпына келтіру жұмыстары кезінде (кейін жермен-жексен болған) кенепте майлы бояумен портреттік қабырға панноларын жасағанын ескерсек, Мирза Қадим Иравани әзірбайжандық станокпен сурет салу кескіндемесінің негізін салушы болып саналады. Автор суретші шығармашылығының осы кезеңі туралы мағлұмат бере отырып, осы үлкен және біршама құрметті мемлекеттік тапсырысты сол кездегі аймақтағы тарихи жағдаймен байланыстыра отырып, сарайды қалпына келтіру кезінде жоғалған фрескалардың орнын толтырған кейбір суреттерге талдау жасайды - енді бұл суреттер Грузияның Мемлекеттік өнер музейінде сақтаулы. Жақында олар Әзірбайжан Ұлттық өнер музейінің мамандары жүргізген қайта жөндеу жұмыстарынан кейін қалың жұртшылыққа ұсынылды. Мақалада суретшінің бүгінгі күнге дейін жеткен әртүрлі техникадағы бірнеше мольберттік және сәндік-қолданбалы жұмыстары – ең алдымен Әзірбайжан ұлттық өнер музейінде сақталған кейбір туындылары егжей-тегжейлі қарастырылып, олардың жаңашылдық сипатының дәлелдерді каджар кезеңінің өнерінің еуропалық өнер принциптерімен байланыстыра келтірген