МУЗЕЙ БАСШЫЛАРЫН ТАҒАЙЫНДАУДАҒЫ ШЕТЕЛ ТӘЖІРИБЕЛЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.59103/muzkz.2025.09.13Түйінді сөздер:
Қазақстан музейлері, музей, музей менеджменті, басқару ісі, Қамқоршылық кеңес, концепциялар конкурсыАннотация
Мақалада Батыс Еуропа елдеріндегі музейлердің Қамқоршылық кеңестері мен Шығыс Еуропа, Орталық Азия елдерінің мәдениет саласындағы уәкілетті органдарының музейді басқарушы кадрларды тағайындау тәжірибесі қарастырылады. Зерттеудің мақсаты – отандық музейлердің басшы кадрларын іріктеуге, тағайындауға заманауи әдіс-тәсілдерді енгізу. Оң нәтиже берген тәжірибе ретінде Ұлыбритания музейлеріндегі Қамқоршылық кеңестердің рөлі және Ресей, Өзбекстан елдерінде музей басшылары концепциялар конкурсы арқылы іріктеліп, музей директоры ретінде тағайындалғаны мысалға алынған.
Заманауи музей ісінде музейді басқарудың батысеуропалық үлгісі озық болып саналады. Музей басшысын концепциялар конкурсы нәтижесінде тағайындау – конкурстық рәсімдердегі ашықтықты қамтамасыз етіп қана қоймай, музейлердің даму бағдарын анықтауда және стратегиялық мақсатқа жетуде зор ықпалын тигізеді. Қазақстан музейлеріне осындай тәжірибені енгізу арқылы отандық музейлерді басқарушы кадрлардың жаңа буынын қалыптастыруға болады.
Бұл тәжірибені қолдану үшін мәдениет саласына қатысты кейбір нормативтік-құқықтық актілерге толықтыру немесе өзгерістер енгізу қажеттігі туындауы мүмкін. Осыны ескере отырып, мақалада Қазақстан музейлеріне басшы кадрларды іріктеуге, тағайындауға арналған нормативтік-құқықтық актілерге шолу жасалып, зерттеу мақсатына жету үшін ұсыныстар берілген. Ұсыныстар негізінен заңға тәуелді актілерге ғана қатысты.
